Danarto dkk / Buzdokuz Dergisi
Julian Abraham ‘Togar’ (sanatçı, müzisyen) / Saleh Husein (sanatçı, müzisyen) / Sakdiyah Ma’ruf (stand-up komedyeni) / Anissa Rahadiningtyas (sanat tarihçisi) / HS Hairus Salim (yazar, yayıncı) / Tamarra (sanatçı) / Hyphen — (Ratna Mufida, Akmalia Rizqita “Chita”, Grace Samboh ve Rachel K. Surijata’dan oluşan araştırma grubu)
Danarto dkk (k. 2020), yazar, sanatçı, tasarımcı ve tiyatrocu Danarto’nun (1941–2018) hayatında ve meslek yaşamında izlediği farklı rotaları ortaya çıkarmayı amaçlayan bir araştırma grubu. Endonezya ulusal dilinde “dkk”, “…ve arkadaşları” anlamına gelen bir kısaltma. Danarto dkk, hâlihazırda aktif olan üyelerinin arasına katılmak isteyen herkese açık. Şimdilik Julian Abraham “Togar” (sanatçı, müzisyen), Saleh Husein (sanatçı, müzisyen), Sakdiyah Ma’ruf (stand-up komedyeni), Anissa Rahadiningtyas (sanat tarihçisi), HS Hairus Salim (yazar, yayıncı), Tamarra (sanatçı) ve Ratna Mufida, Akmalia Rizqita “Chita”, Grace Samboh ve Rachel K. Surijata’dan oluşan bir araştırma grubu olan Hyphen—’dan oluşuyor.
Julian Abraham “Togar” (d. 1987, Medan, Endonezya) bir sanatçı, müzisyen ve sözde biliminsanı. İşlerini çoğunlukla “üretken”, “manipüle edici”, “maddesellikten çıkarma” gibi kelimeler tanımlıyor. Karmaşık algoritmalarla ifade edilen bir şeyi diğerine bağlamak, hem sanat, çevre, bilim ve teknolojinin nasıl birbiriyle ilişkili olduğunu göstermesine hem de sanatçıyı ve toplumu eğitmek ve cezbetmek için yeni araçlar sunmasına olanak tanıdı. Togar, hâlihazırda Amsterdam’daki Rijksakademie’de iki yıllık bir misafir sanatçı programına devam ediyor.
Saleh Husein (d. 1982, Cidde, Suudi Arabistan) Cakarta, Endonezya’da yaşayan bir sanatçı ve müzisyen. Cakarta Sanat Enstitüsü Görsel Sanatlar Fakültesi’nde resim eğitimi aldı. Eserlerinde, şeylerin tarihsel çözülüşü aracılığıyla zihinlerimizi uyarıyor. Ailesinin geçmişi ve Arap kültürünün izleri çoğu zaman projelerinin odak noktasında yer alıyor. Husein, White Shoes & The Couple’s Company ve The Adams gruplarının gitaristi olarak da tanınıyor.
Sakdiyah Ma’ruf (d. 1982, Pekalongan, Endonezya) bir komedyen, aktivist, yazar ve TEDx konuşmacısı. Endonezya’nın ilk Müslüman kadın stand-up komedyeni olarak tanınıyor. Değişen Endonezya’daki yerini anlamlandırmak üzere mizaha başvuran sanatçı, Aliansi Satu Visi ve Endonezya'nın 10 ilinden gençlerin işbirliğiyle “Bizim Sesimiz” başlıklı Değişim için Stand-up Komedi Atölyesi’ni tasarlıyor ve yönetiyor. Ayrıca pandemi sırasında kadınların, yaratıcı işçilerin ve genel olarak işçilerin karşılaştığı sorunları ele alan SABAN SENIN adlı komedi dizisinin yazarlığını ve sunuculuğunu üstleniyor. Ma’ruf, Václav Havel Uluslararası Yaratıcı Muhalif Ödülü’ne layık görüldü (2015); BBC’nin 100 Kadın (2018) ve The Cultural Frontline’ın (BBC) Dünyayı Değiştiren 12 Sanatçı listesinde yer aldı (2019).
Anissa Rahadiningtyas (d. 1986, Cakarta, Endonezya), Endonezya’daki modern ve güncel sanat eserlerinde İslami dindarlık, ritüeller ve performansların konumu ve imkânları üzerine yaptığı araştırmayla Cornell Üniversitesi’nde Sanat Tarihi doktorasını tamamlamış bir sanat tarihçisi. Halen Singapur Ulusal Galerisi’nde, Güneydoğu Asya’da Modern ve Çağdaş İslam Estetiği alanında küratör yardımcısı olarak görev yapıyor. Araştırma alanları arasında Hint Okyanusu çalışmaları, sömürgecilik sonrası ve sömürgecilikten çıkış kuramları, karşılaştırmalı modernizmler, toplumsal cinsiyet, feminizm ve İslam çalışmaları yer alıyor. Rahadiningtyas, Endonezya’daki Bandung Teknoloji Enstitüsü (ITB) Sanat ve Tasarım Fakültesi’nden Estetik ve Sanat Bilimleri alanında yüksek lisans derecesini aldı; 2019’da Sanat ve Bilim alanında Cornell Dijital Koleksiyonlar üyesi oldu ve New York’taki Herbert F. Johnson Müzesi’nde Asya Sanatı alanında yarı zamanlı asistan küratör olarak görev yaptı.
HS Hairus Salim (d. 1969, Tanjung, Endonezya) bir yazar ve araştırma danışmanı; halen Yogyakarta merkezli sivil toplum kuruluşu Yayasan Lembaga Kajian Islam dan Sosial’in (LKiS) [İslami ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Vakfı] Yönetici Direktörü ve Endonezya’daki Gading Yayınevi ile Lumbung Informasi Kebudayaan’ın (LIKE) müdürü olarak görev yapıyor. Ağırlıklı olarak dini konular ve kültür hakkında yazan Salim’in, aralarında Tuhan yang Tersembunyi: Renungan dari Balik Aksara [Gizli Tanrı: Harflerin Arkasında Meditasyonlar] (Buku Mojok, 2019) ve Sang Kosmopolit’in [Kozmopolitan] (EA Books, 2020) de yer aldığı pek çok kitabı bulunuyor. Salim, ayrıca, Mojok.co ve IBTimes.id dahil olmak üzere bir dizi medya kuruluşunda makaleler yayımladı.
Tamarra (d. 1989, Tasikmalaya, Endonezya) halen Yogyakarta, Endonezya’daki Sanata Dharma Üniversitesi’nde eğitim gören, alaylı bir sanatçı. İnsan ilişkileri, tarih, toplumsal cinsiyet ve cinsellik, din ve insanlık Tamarra’nın sanatsal pratiğinin anahtar kelimelerini oluşturuyor. Tamarra’nın işlerinin sergilendiği ve gösterildiği yerler arasında Via-via Café, Yogyakarta, Endonezya; Kedai Kebun Forum, Yogyakarta, Endonezya; Taman Ismail Marzuki, Cakarta, Endonezya; Biennale Jogja – Equator Series, Yogyakarta, Endonezya; Jakarta Bienali, Cakarta, Endonezya; Gertrude CAC, Melbourne, Avustralya; Selasar Sunaryo Art Space, Bandung, Endonezya; Undisclosed Territory, Surakarta, Endonezya bulunuyor.
Hyphen— (k. 2011), Ratna Mufida, Pitra Hutomo ve Grace Samboh ortaklığında estetik pratiklerin tartışılması için sürdürülebilir bir mekân olarak hayata geçirildi. Sergi yapımı, çeşitli yayıncılık biçimleri, arşivleme, araştırma, açık uçlu sohbetler, karaoke, barbekü geceleri, ziyafetler de dahil olmak üzere çeşitli sanatsal etkinliklere katılım yoluyla genişledi ve 2020 yılında Akmalia Rizqita “Chita” ve Rachel K. Surijata’yı bünyesine kattı. Hyphen—, sanatsal pratikler aracılığıyla merak ve müşterek refahı teşvik etmeyi hedefliyor.
Ratna Mufida (d. 1979, Kediri, Endonezya) Yogyakarta, Endonezya’da yaşayan bir sanat yönetimi çalışanı ve Hyphen—’in kurucu ortaklarından biri. Daha önce Yogyakarta’da bir dizi sanat etkinliğinde yer aldı; Kedai Kebun Forum, iCAN ve FFR gibi çeşitli sanat mekânlarını yönetti. Sanatın yönetim tarafında çalışmak, disiplinin diğer alanlarından şeylerle ve insanlarla bağlantı kurmasını gerektirdi. Bu, Mufida’nın Endonezya’daki güncel sanat pratiğinin sosyolojik ve tarihsel yönüne olan merakını şekillendirdi. Mufida, Hyphen— ile araştırma ve arşiv çalışmaları yaparak pratiğini sürdürüyor.
Akmalia Rizqita “Chita” (d. 1996, Cakarta, Endonezya) Cakarta, Endonezya’da yaşayan ve çalışan bir sanat çalışanı. Fiziksel alan, araştırma projeleri veya sergiler fark etmeksizin, çevresindeki şeyleri organize etmeyi ve onlarla ilgilenmeyi seviyor. RUBANAH Underground Hub’ın galeri yöneticisi olarak günlük rutinlerinin yanı sıra Hyphen— ile de çeşitli araştırma projelerinde yer alıyor. Rizqita, ayrıca, 2021 Cakarta Bienali’nin (ESOK) küratöryal ekibinin üyesiydi.
Grace Samboh (d. 1984, Cakarta, Endonezya) toplumsal gerçekliklerin, ilişkilerin ve geçmişin çeşitli güncel pratiklere nasıl yön verdiğini çözümlemekle ilgileniyor. Yerinde duramıyor; o yüzden Yogyakarta, Cakarta, Jatiwangi veya Medan’da çalışıyor. Aynı anda çok fazla şeyi sorguladığı için küratöryal işlerin yanı sıra zemin araştırmaları da yürütüyor.
Rachel K. Surijata (d. 1997, Cakarta, Endonezya) yakın zamanda Goldsmiths’ten Antropoloji ve Medya alanında lisans derecesini aldı; o zamandan beri Yogyakarta ve Cakarta, Endonezya’da yaşıyor ve çalışıyor. Şu sıralarda Hyphen— ile Ocak 2020’den beri Danarto araştırması da dahil olmak üzere çeşitli projeler üzerinde çalışıyor. 2021’de, Cakarta Bienali’nin (ESOK) küratöryal ekibinde yer aldı.
